Zabawa, taniec i palenie przeciwnika | Rock dance | Mobilizacja

Zabawa, taniec i … palenie przeciwnika, czyli witaj w świecie rock dance

W świecie kultury street dance znajdziemy wiele rodzajów tańca, które są mniej lub bardziej popularne. Jedne odbywają się na ogromnych wydarzeniach emitowanych na cały świat, a inne obecne są wyłącznie na lokalnych jamach. Do tego drugiego grona należy rocking styl zrozumiały, praktykowany i rozpowszechniany na różnych zakątkach globu jedynie przez nielicznych. Styl z jednej strony będący esencją muzykalności, a z drugiej ulicznej bójki. Taniec wykonywany z partnerem, lecz nieprzypominający social dance, ani tańca towarzyskiego.

Najstarszy element street dance – historia rockingu

Rocking powstał około dziesięć lat przez B-Boyingiem. Na Bronxie rozwinęli Downrocking dodając spiny, glides oraz inne ruchy[1]. – Break Easy(Dynasty Rockers)

Wielu tancerzy kojarzy historię breakingu, ale zapewne niewielu wie, że na długo przed pojawieniem się bboyingu, na ulicach Nowego Yorku dominował inny styl. Mowa tu o rockingu, zwanym również, jako rock dance i up rock, który powstał pod koniec lat 60. na ulicach Nowego Jorku. Jak wspomina Break Easy(Dynasty Rockers):

Rocking towarzyszył gangom dużo wcześniej, zanim stał się bardziej taneczny[2]

Taniec ten został zapoczątkowany przez gangsterów z klubów motocyklowych, którym towarzyszył zwykle podczas imprez w barach i klubach. Jednym z nich był gang Devil Rebels, którego członkiem był Apache, uważany, za jednego z pionierów rock dance. Cechą charakterystyczną pierwotnej wersji rockingu, było używanie surowego styl przypominającego bardziej bójkę niż taniec, określanego mianem „Burn and get burned”.

Uliczne gangi miały bardzo surowy styl „Burn and get burned” tak jak większość tancerzy. Muszę podziękować pierwszej generacji rocker’ów za przekazanie nam wiedzy na ten temat, przede wszystkim Bushwick Joe, który objaśnił termin „Burn and get burned”[3] – PJAY71 (Forever We Rock)

Nazwa ta często funkcjonowała również, jako zamiennik dla nazwy rocking, stąd też przez pewien czas postrzegana była jako jej synonim.

Burn or get burn jest niczym innym jak kolejnym określeniem używanym w różnych dzielnicach – Ringo (Mastermind Rockers)[4]

Taniec ten był surowy, prosty i w większości opierał się na two step, dropie i obraźliwych gestach kierowanych w stronę przeciwnika. Elementy te są wciąż widoczne u niektórych rockerów reprezentujących Real Brooklyn Style.

Fot. Perry Kretz / źródło: https://medium.com/

„Burn and get burned” nie miał zbyt wiele wspólnego z obecnymi contestami i bitwami, gdyż postrzegany był, jako sposób na zabawę z członkami klubu, lub okazanie braku szacunku drugiej osobie. Takie wykorzystanie „Burn and get burned” sprawiło, że rocking często był pretekstem do wywołania awantury i bójki z innymi gangsterami. Wskazuje na to wypowiedź Alien Nessa (Mighty Zulu Kings) zaczerpnięta z dokumentu pt. „Having a conversation – document”:

Rocking wywodzi się z kultury gangów. To nie był do końca taniec (…) nie typu „ja przeciwko Tobie”. To było coś w stylu – gdy pijani zadymiarze zobaczyli na imprezie kogoś kogo nie lubili, zaczęli pokazywać mu naprawdę obraźliwe i wulgarne gesty. (…) kiedy ludzie pochodzący z gangów są pijani po prostu sprawiają kłopoty (…) upijają się, tańczą i jak chcą kogoś obrazić to wrzucają mu nieprzyjemne gesty[6] – Alien Ness (Mighty Zulu Kings).

Powyższa wypowiedź wskazuje, iż pierwotny rock dance zapoczątkowany przez gangsterów nie miał zbyt wiele wspólnego z tańcem, ani też nie niósł ze sobą żadnej filozofii. Był natomiast sposobem na wyładowanie emocji, pretekstem do bójki i pijacką zabawą w hermetycznym gronie. Sytuacja jednak zmieniła się, gdy zainteresowali się nim ludzie związani z tańcem.

Z czasem rocking zaczął przenikać dalej i trafił do świata tancerzy (…) grupy te wniosły w rocking na wyższy level wkładając do niego znacznie więcej taneczności[7] – Kostek (Rock’n’Raw)

Na początku lat 70. świat gangsterów zaczął przenikać się ze światem tancerzy, co sprawiło, że rocking stał się bardziej taneczny i przestał bazować wyłącznie na ubliżaniu przeciwnikowi. Druga generacja rockerów sięgnęła po różnorodne style tańca znane mieszkańcom Nowego Jorku.

Lata 60’te i 70’te były idealne dla rockingu, wszystko było powiązane także z muzyką, oraz kreatywną interpretacją Nowojorskiej kultury czarnych, latynosów… i białych![8] – PJAY71 (Forever We Rock)

Opuszczenie hermetycznego grona i wejście w nowe kręgi kulturowe sprawiło, że taniec nabrał innego charakteru i zaczął być rozwijany przez wielu tancerzy z różnych miejsc i miast.

W latach 70. zaczęły kształtować się pierwsze ekipy taneczne, takie jak Dynasty Rockers, Lil Dave Rockers, czy Touch of Rock. Na samym Brooklynie było ponad 100 ekip[9] – Kostek (Rock’n’Raw)

Rocking wyszedł daleko poza granice Nowego Jorku trafiając do miast ze Wschodniego i Zachodniego Wybrzeża. Taka popularność doprowadziła m.in. do wprowadzenia medialnych haseł określających rocking. Oznacza to, iż tak jak breaking nazywany był break dancem, tak rocking określany był up rockiem.

Rocking jest prawidłową nazwą tego, co dzisiaj jest nazywane Uprocking lub Brooklyn Rock. Powód zmiany nazwy na Uprocking narodził się na początku lat 70’tych. Wszystko przez fanów muzyki Rock, którzy mylili Jam’y Rock’owe z Jam’ami Rockingowymi, na których odbywały się walki taneczne[10].- Break Easy (Dynasty Rockers)

Niestety. Podobnie jak w przypadku breakingu, nagła popularność rockingiem nie przyniosła nic dobrego. W latach 80. zainteresowanie tym stylem tańca drastycznie zmalało na rzecz breakingu i hustle. Doprowadziło do to sytuacji, w której rock dance stał się niemal stłamszony do samych jerków używanych podczas bboyowych setów.

Zainteresowaniem rockingiem zaczęło odradzać się dopiero na przełomie XX i XXI wieku, głównie za sprawą działalności King Uprocka (Dynasty Rockers), który pokazywał swój styl na wielu jamach, imprezach i contestach. Rodzące się zainteresowanie rockingiem otworzyło drzwi również wielu innym nieaktywnym rockerom, którzy także zaczęli dzielić się swoją wiedzą. Dzięki temu stylem tym zainteresowało się wielu młodych tancerzy nie tylko ze Stanów Zjednoczonych, ale również krajów europejskich i azjatyckich. Sprawiło to, że od kilkunastu lat rock dance przeżywa swoją drugą młodość będąc pielęgnowany zarówno przez old schoolowych, jak i młodych tancerzy.

Polska Flava, czyli historia rockingu w Polsce

Około 2006 roku zobaczyliśmy film na którym tańczył King UpRock na „Total Session” i pali jednego z francuskich bboys i to tak bardzo, że koleś wychodzi z koła niemal z płaczem. Wtedy stwierdziliśmy, że to jest dobre i że też tak chcemy[11] – Kostek (Rock’n’Raw)

Fala nowego zainteresowania rock dance dotarła również do Polski, za sprawą kilku osób z Pleszewa i Ostrowa Wielkopolskiego, czyli Lisa, Krótkiego, Kostka, Susła i Wawixa. Zainteresowanie przerodziło się w regularne treningi oraz poszukiwanie wiedzy. Głównym źródłem informacji okazał się internet, gdzie poprzez MySpace’a oraz fora internetowe m.in. na https://www.bboyworld.com/ i http://www.freestylesession.com/ można było kontaktować się z aktywnymi rockerami z różnych stron świata. Internet okazał się idealną platformą do przekazywania informacji oraz udzielenia porad. Dał również możliwość skontaktowania się z osobą, która przeprowadziła w Polsce pierwsze warsztaty z rockingu.

W 2007 roku do Ostrowa Wielkopolskiego przyleciał Wary The Warrior, rocker reprezentujący Dynasty Rockers, który na stałe mieszkał we Francji. Dwudniowe warsztaty z Warrym ściągnęły do Ostrowa Wielkopolskiego około 50 tancerzy okazując się ogromnym sukcesem i źródłem inspiracji, dla wielu osób. W szczególności dla Susła i Wawixa, którzy w 2007 roku założyli pierwszą w Polsce, i jedną z pierwszych w Europie, ekip rockinowych – Rockin With Flavor.

Pierwotnie nazwana Nasty Burners ekipa szybko przerodziła się w Rockin With Flavor, głównie za sprawą wpisu King Uprocka, który skomentował jeden z filmików opublikowanych przez chłopaków.

King UpRock powiedział – „guys you rockin whit flavour” więc chłopaki tak nazwali swoją ekipę, do której później dołączyłem[12] – Kostek (Rock’n’Raw)

W 2008 roku Wawix, Kostek i Maria udali się do Francji, gdzie na indywidualnych warsztatach z Warym czerpali wiedzę na temat rockignu. Natomiast rok później, zainspirowany nowym stylem tańca Kostek pierwszy raz poleciał do Stanów Zjednoczonych, gdzie udało mu się nawiązać kontakt i trenować m.in. z Dynasty Rockers, Mastermind Rockres i Lil Dave Rockers.

Warsztaty z Warym zainspirowały nie tylko chłopaków z Rockin With Flavor, ale również wielu innych tancerzy, dzięki czemu w latach 2007-2011 rocking był niemal w centrum uwagi wielu bboys i bgirls. Dało to okazję do sprowadzenia kolejnych ważnych tancerzy, w tym Amigo (Dynasty Rockers) i Cold Crisa (Dynasty Rockers) w 2010 roku, Ringo (Mastermind Rockers) w 2011 roku oraz Break Eazy’ego (Dynasty Rockers) w 2012 roku. Pojawiały się również nowe ekipy, a w szczególności Drinkin Fellaz założone przez chłopaków z Pleszewa.

Pomysł na Drinkin Fellaz powstał pod koniec 2009 roku, a zapalnikiem do takiej decyzji był Rockin With Flavor Uprock Contest podczas, którego zająłem 1 miejsce po zaciętym pojedynku z Bocianem z Ostrowa Wielkopolskiego. Wtedy nadeszła mnie myśl, by stworzyć drugą w Polsce ekipę rockingową, która bez żadnej spiny idzie do przodu i promuje rocking – Bułkowskee (Drinkin Fellaz)

Drinkin Fellaz powstało na przełomie 2009/2010 roku w Pleszewie. Założycielami grupy byli Bułkowskee, Wyspa i DJ SMUT, a z czasem dołączyli do niej Hoła i Thomas (Tomasz Nowaczyk). Niestety w 2012 roku zainteresowaniem rockingiem zaczęło powoli spadać, w wyniku czego styl ten przez kolejne lata pielęgnowany był przez zaledwie garstkę osób. Było to widoczne zwłaszcza podczas warsztatów z Rob Nastym w 2014 roku. Pomimo trudności zainteresowaniem rock dance nie umarł, a z czasem zaczął powoli się odradzać. Było to widoczne w 2015 roku wraz z założeniem ekipy Rock’n’Raw przez Kostka, Andy’ego, Bożnę, Ewę i Patrika i zorganizowanie „Rock’n’Raw Rock Dance Contest”.

Jeden taniec … wiele styli

Większość rockerów znała mambo, salse, rumbę oraz disco i używała ich w Rockingu[13] – Break Easy (Dynasty Rockers)

Rocking jest starszy od breakingu, co oznacza, że pierwotnie nie należał do kultury hip hopu, więc czerpał inspirację z innych stylów tańca. Mowa tu głównie o tańcach latynoamerykańskich typu salsa, mambo, merengue, ale także disco-hustle, webo dance, the smurf, dives, hustle i house.

Znajomość salsy, mambo i disco pomaga, ponieważ rocking wykorzystuje te style tańca. Nie zapominaj także o dives oraz o downrockingu (…) Spójrzcie na sposób, w jaki poruszają się stopy w innych stylach tańca takich jak salsa, mambo, disco-hustle, a nawet w starszych tańcach takich jak webo dance, the smurf[14]. – Break Easy (Dynasty Rockers)

Stało się tak, gdyż drugą generację rockerów stanowili w głównej mierze Portorykańczycy i Latynosi, którzy od dzieciństwa mieli kontakt z kulturą latynoamerykańską, a także byli fanami soulu, rocka i funku.

Na rocking miało wpływ wiele stylów tańca, jak mambo, salsa, ale nie można też zapomnieć o innych inspiracjach jak James Brown, The Temptations i Fred Astaire[15] – Mighty Mike (Mastermind Rockers).

Postać Jamesa Browna miała duży wpływ na rozwój rockingu, poprzez jego taniec i charakter. Był on także inspiracją dla pierwszych bboys i bgirls kreujących breaking. Wśród natchnień warto również zwrócić uwagę na grupę The Temptations i wokalistę Freda Astaira, którzy wielokrotnie urozmaicali swoje koncerty występami tanecznymi. Pierwotne inspiracje sprawiły, że rock dance nabrał charakterystycznego stylu i flavoru zupełnie innego niż breaking oraz inne style tańca, o czym wielokrotnie wspominają starsi rockerzy:

Lepiej żebyś przedstawiał wpływy rockingu, czyli latynowskie i soul’owe ruchy, ale NIE BBOY’OWE KROKI![16] – PJAY71 (Forever We Rock)

Kreując własny styl – moje „ja” w rockingu

Każda dzielnica ma swój własny styl. Pierwsza generacja używała dropów. Druga generacja stworzyła jerki, Manhattan wyszedł z shuffle, zaś na East New York robili jerki ze slide’ami[17] – Mighty Mike (Mastermind Rockers)

Tancerze drugiej generacji nierzadko inspirowali się podobnymi stylami tańca, postaciami i artystami. Nie oznaczało, to jednak że każdy rocker tańczył tak samo. Wręcz przeciwnie. Szeroka gama natchnień sprawiła, że każdy dobry tancerz chciał wyrobić swój styl i wprowadzić w rocking coś nowego. Dzięki temu tancerze wprowadzali innowacyjne pomysły i rozwiązania tworząc tym samym swój styl i podejście do tańca. Widoczne to było nie tylko w przypadku pojedynczych tancerzy, ale również całych ekip. W efekcie każde ważne crew wyrobiło swój indywidualny styl, co w ciekawy sposób opisuje D-Pugz z ekipy Forever We Rock:

Styl Dynasty jest bardzo twardy i agresywny z ostrymi krokami i jerkami, można to zauważyć u każdego z członków tej ekipy, szczególnie u Kinga Uprocka i Breaka Easy`ego . Touch Of Rock jest bardziej taneczne, używają kroków stepowych i płynnego poruszania się, z drugiej strony jednak potrafią porządnie uderzyć, można to zobaczyć u Buza, Cuza i Noela. (…) Sposób w jaki porusza się Lil Dave jest strasznie płynny, lekki i posiada styl z charakterem. (…) Na Manhattanie jest Amigo Rock, który jest jednym z najzabawniejszych kolesi jakich kiedykolwiek poznałem. Jego styl jest właściwą wersją tego co widzisz kiedy bboy`e robią Jerki w stylu „zmiana, zmiana, dół” (…) Jeśli zaś chodzi o Forever We Rock … wszyscy mamy głupkowaty styl (śmiech)[18] – D-Pugz (Forever We Rock

Poszukiwanie różnorodnych inspiracji oraz kreowanie własnego stylu, to podejście, które od OG’s przejęło wielu młodszych tancerzy reprezentujących trzecią i czwartą generację rockerów. Analizując ich styl można doszukać się wielu źródeł inspiracji, często bardzo charakterystycznych dla danego regionu. Mowa tu głównie o tańcach narodowych, po które w swoim stylu sięgnęli Jacky Burnz (Master Mind Rockers) oraz FT (Dynasty Rockers / For The Rock / All The Most)

Mój rodzinny taniec z Tajwanu ma bardzo istotny wpływ na mój rocking. Mój nauczyciel Ringo zawsze mi powtarzał, bym badał historię własnego kraju, dlatego, gdy tylko wróciłem z Nowego Jorku w 2013 roku, odbyłem wycieczkę do 7 plemion, by poznać kulturę i historię aborygenów tajwańskich. Znając kulturę własnego kraju, zacząłem podążać ścieżką poszukiwania własnego stylu[19]. – Jacky Burnz (Mastermind Rockers).

Od lat ćwiczę rosyjski taniec narodowy oraz narodowe sztuki walki. Obraz rosyjskiego tańca u mężczyzn jest bardzo podobny do rock dance, choć rytm jest inny, to jednak nastrój jest taki sam. Dwaj mężczyźni tańczą przed sobą w jednej chwili i próbują porozumieć się za pomocą ruchów, co sprawia że jest to taniec wojowników. To sprawia, że ludzie rozpoznają styl rosyjskiego rockingu, dzięki czemu zachowujemy świeżość i udało nam się wprowadzić coś nowego[20] – FT (Dynasty Rockers /For The Rock / All The Most)

BochRock i FT (All The Most)

Sam taniec nie jest jedyną inspiracją, gdyż wielu tancerzy sięga także do filmów, kreskówek, komiksów, książek, postaci realnych i fikcyjnych oraz sztuk walki. Widać to m.in. u Aya (Mighty Zulu Kings), Grincha i FT (Dynasty Rockers / For The Rock) oraz Miszy (Rock’n’Raw), o czym sam wspomina:

Inspirują mnie sztuki walki poprzez naśladowanie ruchów z różnych stylów, począwszy od kung-fu po boks i bardziej zrównoważone i bliższe ciała ruchy, dzięki którym łatwiej mi kontrolować walkę. Natomiast w przypadku jerków i freestylu, to zdecydowanie świat owadów[21]. – Misza (Rock’n’Raw)

Jeszcze inni sięgają po styl charakterystyczny dla całej kultury:

Moimi głównymi inspiracjami jeśli chodzi o styl jest: muzyka rockowa i funk, estetyka i klimat tego, jak wyglądała kultura klubów motocyklowych w latach 60 w USA, współczesna „chopper culture”, jak również klimat wczesnych czasów deskorolki. Ten rodzaj wolności, kiedy nie przejmujesz się tym co myślą inni, kiedy jesteś prawdziwy w tym co robisz i po prostu chodzi o dobrą zabawę[22] – Andy (Rock’n’Raw)

Powyższe wypowiedzi wskazują, iż wielu rockerów od początku starało się wykreować własny styl, co miało istotny wpływ na rozwój rockingu. Pomimo różnych źródeł inspiracji, należy jednak pamiętać iż rock dance zawsze bazuje na trzech niezmiennych elementach, o których nie można zapomnieć.

Trzy elementy rockingu – podstawy tańca

Rocking powinien być kombinacją Freestyle’u, Body & Footwork Jerk’ów, razem z Burnami od początku do końca utworu[23] – Break Easy (Dynasty Rockers)

Rocking, podobnie jak każdy inny rodzaj tańca, ma swoje kroki, gesty i ruchy, które tworzą trzy podstawowe elementy – freestyle, jerks i burns.

Salsa steps, foot shuffles, spins, drops, hand gestures (które nazywam pretty hands) oraz shoulder shakes, najlepiej aby prezentować wszystkie te elementy kiedy tańczysz[24] – PJAY71 (Forever We Rock)

Freestyle to dowolne połączenie kroków i ruchów zaczerpniętych z różnych stylów tańca i nie tylko. Jest to możliwe, gdyż ta część rockignu daje tancerzom dużą swobodę w interpretacji własnych inspiracji. Jednak by zachować styl rock dance należy pamiętać, iż każdy ruch powinien być wykonany według charakterystycznego dla rockingu groove, czyli sposobie poruszania się adekwatnego do danej muzyki. Oznacza to, iż w freestyle można wplątywać kroki zaczerpnięte z house dance, lecz należy wykonywać je w odpowiedni sposób, gdyż w innym wypadku będzie to house wplatany w rocking.

Lepiej aby Twój jerk wyglądał dobrze i autentycznie! Jeżeli masz słaby freestyle, upewnij się że Twój jerk jest wykonywany dobrze, to może uratować Twój taniec![25] – PJAY71 (Forever We Rock)

Jerk, to najbardziej dynamiczna część rockignu stanowiąca jego esencję. Jest to złożona forma ruchu opierającego się na akcentach 1, 2, 3 i …4 wykonywana w określonych partiach utworu nazywanych breaks, głównie w celu zaatakowania przeciwnika lub nadania swojemu tańcu większej dynamiki. Jerk przybiera postać balansu między pozycją stojącą a kucającą, w który wplatany jest wyraźny ruch klatki piersiowej. W rzeczywistości jednak ciężko jest opisać, czym jest jerk, gdyż wielu tancerzy wykonuje go w charakterystyczny dla siebie sposób.

Burn musi być przejrzysty (…) twoje ruchy muszą być wyraźne i logiczne (…) ważne by burn był częścią muzyki gdyż nie chodzi tylko o to by pokazywać jakieś gesty[26] – Kostek (Rock’n,Raw)

Burn to element obecny nie tylko w rockingu, ale również w breakingu, freestyle hip hop dance oraz innych elementów street dance. Burn to forma gestykulacji przedstawiająca wykonanie danej czynności w zrozumiały dla innych sposób. Można zatem powiedzieć, iż są to gesty z szerokim wachlarzem inspiracji, które najczęściej maja spalić i zdyskredytować przeciwnika.

Rocking jest pełny instrumentalnych dźwięków takich jak uderzeń talerzy, bębnów czy wokali, i to jest moment w którym najlepiej wykonywać swoje burn’y, nie cały czas[27].- PJAY71 (Forever We Rock)

Warto jednak pamiętać, iż burn to nie tylko obraźliwe gesty, ale również sposób akcentowania danych dźwięków, jak perkusja, gitara, bębny lub wokal. Zaznaczenie danych partii muzycznych pokazuje, iż tancerz dobrze obeznany jest z danym utworem, co mocno rzutuje na jego odbiór w czasie walki czy też jamu. Pokazuje to również jak istotną rolę odgrywa muzyka i jej zrozumienie.

Idealną okazją do zobaczenia rock dance na żywo jest nadchodzące „Rock’n’Raw 4th Anniversary”, które odbędzie się już 7 grudnia w Warszawie w „Lokalu na Mokotowie”.

LINK DO WYDARZENIA

Adrian Bartoszewicz

Bibliografia:

[1] Wywiad z Break Eazy, dostępny na stronie http://rockdancepoland.blogspot.com/

[2] Ibid.

[3] Wywiad z PJAY71, dostępny na stronie http://rockdancepoland.blogspot.com/

[4] Prywatne materiały

[5] Prywatne materiały

[6]„Having a Conversation – Documentary” dostępny na stronie: https://www.youtube.com/watch?v=GPyOOx_UP6U&feature=youtu.be

[7] „Wywiad z Kostkiem”, dostępny w „Magazyn VAIB”, 8, 2016

[8] Wywiad z PJAY71, dostępny na stronie http://rockdancepoland.blogspot.com/

[9] „Wywiad z Kostkiem”, dostępny w „Flava Magazine”, 1, 2012